Interview met Neelie Kroes en Conny Dorrestijn over fintech

Innovatie moet een board room issue worden

Dat de carrières van Neelie Kroes en Conny Dorrestijn elkaar gekruist hebben, mag winst heten voor fintech in Nederland. Kroes is met haar uitgebreide nationale en internationale politieke ervaring een invloedrijke aanjager van groeiend besef bij de financiële sector van het belang van technologische innovatie. Ook maakt zij zich als ambassadeur van StartupDelta sterk voor Nederland als kweekvijver voor technologische startups. Conny Dorrestijn is een zeer ervaren en internationaal vooraanstaand ondernemer in de fintech industrie en onder meer specialist op het gebied van customer experience in financiële dienstverlening en fintech. Het ‘powerduo’ nam geen blad voor de mond in het gesprek met People at Work en schetste een intrigerend beeld van kansen en uitdagingen in dit digitale tijdperk.

Op het eerste gezicht lijkt het niet direct logisch, de eminente Kroes die na haar imposante politieke loopbaan kiest voor de wereld van hypermoderne technologie, waarin de hoofdrollen zijn weggelegd voor zeer talentvolle en vaak heel jonge mensen. “Ik kom uit een Rotterdams ondernemersgezin en heb mij überhaupt altijd getriggerd gevoeld door uitdagingen. Een van de uitdagende doelstellingen in deze tijd van ongelooflijk snelle ontwikkelingen is om méér te doen dan alleen aanhaken. Nederland heeft een belangrijke rol te spelen en mijn ambitie voor StartupDelta is dat we tot de top drie startuplocaties in Europa gaan behoren.” Het sluit bovendien aan op de agenda die zij na haar eerste termijn als Eurocommissaris voor mededinging zou gaan beheren, namelijk de digitale agenda van Europa. “Het intrigeerde me wat zich op het digitaal technologische vlak bezig was te ontwikkelen. Ik zag bovendien de potentie die de portefeuille toen al duidelijk in zich had.”

Kroes doelt daarmee tevens op een enorm maatschappelijk probleem dat in diezelfde periode van haar politieke carrière begon te spelen: massale jeugdwerkloosheid. “Een absoluut onaanvaardbaar fenomeen, omdat je praatte over een jonge generatie die niet alleen werkloos was, maar ook nooit kansen op een baan zou hebben, wat vooral speelde in de Zuid-Europese landen. Maar vervolgens zag je dat de jonge generaties in die landen niet langer wachtten tot de politiek een oplossing voor hun problemen zou vinden. In de politiek hadden ze namelijk, en niet geheel ten onrechte, hun vertrouwen verloren. Ze gingen daarom de kansen die de digitale technologie bood, benutten in startups. Het sprak mij zeer aan dat deze jonge generatie niet wacht tot het haar aangereikt wordt. Met het besef van wat we middels stimulering van startups in de steigers konden zetten, kwam ik terug in Nederland en startte daar als speciale gezant.” Kroes doet dat overigens, op eigen verzoek, onbezoldigd om zo onafhankelijk haar werk te kunnen doen.

Hoe kwamen jullie op elkaars pad?
Kroes: We ontmoetten elkaar op een bijeenkomst bij de ambassadeur in Londen. Zodoende kregen we de kans om met elkaar meer de diepte van het thema fintech startups in te gaan en we bleken de visie te delen dat er beslist beweging nodig is in het denken over technologische innovatie en de rol van nationale en internationale startups daarin. We besloten verder te praten in Nederland en te kijken hoe we konden samenwerken om ook hier die beweging in het denken in gang te zetten. Dat denken heeft namelijk meer met gisteren te maken dan met morgen en wij vinden dat dat flink opgeschud moet worden. Alleen al omdat Nederland bulkt van het talent en ook als land veel mogelijkheden heeft. Toch dreigt Nederland achterop te gaan lopen wat betreft innovatie in de financiële sector vergeleken met andere plekken in de wereld. Om Nederland als Fintech-land op de kaart te zetten hebben de minister van Financiën en Economische Zaken op mijn suggestie ook Willem Vermeend aangesteld als Special Envoy voor Fintech.

“Het sprak mij zeer aan dat deze jonge generatie niet wacht tot het haar aangereikt wordt”

Wat maakt Nederland zo kansrijk om een prominente rol te spelen in fintech?
Dorrestijn: Het zit Nederlanders in het DNA om over de grens te kijken, samen te polderen en samen te werken en om niet altijd hun gelijk te hoeven halen. Wij zien het belang, want de kracht, van coalities. Daarbij hebben we een prachtig vestigingsklimaat, uitstekende opleidingen waar dan ook veel mensen vanuit het buitenland op afkomen en we hebben zeer goed opgeleide mensen. En we hebben dan weliswaar minder te investeren dan Engeland en de VS, maar vanwege onze complementaire kwaliteiten is het juist zaak om met die landen samen te werken. Daarin liggen geweldige kansen.

Kroes: En dan is er nog onze unieke geografische ligging, waardoor we de gateway naar Europa zijn, naar een markt van meer dan 500 miljoen mensen. Bovendien helpen onze open-mindedness en onze omvang ons. Onze open geest is sowieso de basis voor elke succesvolle vernieuwing en door onze omvang zijn wij voor niemand bedreigend maar tegelijkertijd wél uitdagend. De ideale proeftuin voor innovaties uit het Verenigd Koninkrijk, de VS en het Verre Oosten.

Fintech vernieuwingen voltrekken zich razendsnel en vaak met disruptieve gevolgen voor bestaande business modellen. Kunnen grote, vaak wat loggere financiële dienstverleners zich daarin wel staande houden?
Dorrestijn: Het allerbelangrijkste voor de beantwoording van deze vraag is niet de techniek op zichzelf, maar de subvraag in hoeverre besturen erin slagen de nieuwe digitale economie en wereld te omarmen. Het antwoord op die vraag is eenvoudig: als leiders van financiële instellingen een open mindset hebben dan is de kans groot dat dat gaat lukken. Maar het is wél essentieel dat innovatie ook echt een board room issue is. Te vaak zie je dat er een innovatiecentrum is opgetuigd waarvan de baas alleen weet dat het er is, maar waarvan hij denkt dat het puur een PR-functie heeft. Daardoor ontbreekt de connectie tussen wat er in dat centrum gebeurt en wat er in de board besloten wordt. Dat is uiteraard funest.

Wat vinden jullie een mooi voorbeeld van de combinatie van vernieuwing en disruptie
Dorrestijn: Ik vind de Nederlandse startup Qiy platform een mooi voorbeeld, dat is zowel een disruptor als een enabler. Het issue rond digitale identiteit en gegevensbescherming samen met ‘mobile as a channel’, zijn de belangrijkste disruptors voor de financiële dienstverlening. Het heersende idee over gegevensbescherming is om alle data in een super beveiligde digitale kluis te stoppen. Maar dat vind ik een voorbeeld van optimalisatie langs de verkeerde as. Ik denk dat onze identiteit tweeërlei is. De fysieke Conny kom je in een zakelijke omgeving of borrel tegen en de digitale Conny vind je op Facebook en LinkedIn. Ik vind dat mensen zelfbeschikking moeten hebben over hun digitale identiteit en dat je dus zelf verantwoordelijk wordt voor wie je digitaal op welk moment welke relevante informatie geeft. Dat kan zijn omdat je iemand vertrouwt of omdat het verstrekken van die informatie op dat moment opportuun is. Jij bepaalt dat. Nu is dat gedachtegoed van digitaal zelfbeschikkingsrecht door Qiy in samenwerking met andere Europese partijen vertaald naar niet alleen een technologische oplossing, maar ook naar een kennisplatform waar mensen uit de industrie samenkomen om hierover te praten, en naar een juridisch framewerk. Qiy snapt dat het niet alleen om technologie draait, maar we ook met elkaar naar dit onderwerp moeten toegroeien. Van zo’n voorbeeld van innovatie krijg ik ontzettend veel energie.

“Ik vind dat mensen zelfbeschikking moeten hebben over hun digitale identiteit en dat je dus zelf verantwoordelijk wordt voor wie je digitaal op welk moment welke relevante informatie geeft”

Welke eigenschappen heeft de succesvolle bank in 2020?
Dorrestijn: Die bank heeft goed naar andere industrieën zoals bijvoorbeeld Telco’s gekeken, en weet zodoende dat dingen niet meer van jou hoeven te zijn om er een waardepositie mee te creëren. Veel Telco’s hebben geen eigen infrastructuur meer. Daarnaast levert die bank waardevolle diensten want hij realiseert zich dat hij een unieke positie in mijn leven heeft omdat hij gereguleerd is, wat mensen graag willen. De bank beheert bovendien niet alleen mijn gelden maar alles wat ik waarde toeken. Dat kan mijn identiteit, mijn loyalty punten, letterlijk van alles zijn. Die bank heeft geavanceerde infrastructuur om dat allemaal voor mij te beheren met daarachter een appstore met veertig of vijftig apps waarmee ik allerlei keuzes kan maken. Bijvoorbeeld bij wie ik mijn betalingsverkeer onder de honderd euro doe en waar ik mij reizen boek, zodat ik niet meer zestig keer hoef in te loggen.

Op het moment van dit gesprek bent u nog actief als ambassadeur voor StartupDelta, maar binnenkort maakt u de stap naar het Amerikaanse bedrijf Salesforce. Waar ligt daar voor u de uitdaging?
Kroes: Het is fascinerend hoe Salesforce bezig is in de vertaling van technologische ontwikkelingen en daarbij helemaal gespitst is op de mogelijkheden voor de consument. Het bedrijf biedt CRM-bedrijfssoftware aan op basis van Cloud computing. Een aantal van de topmensen van Salesforce is van het kaliber Steve Jobs en blijft ook bij het bedrijf betrokken als spinnen in het web. De bedrijfscultuur is maatschappijgericht en een percentage van de winst wordt dan ook gestoken in goede doelen. Medewerkers krijgen bovendien de opdracht en ruimte om een aantal dagen per jaar buiten het bedrijf werk voor de samenleving te doen. Ik verheug me om als boardmember aan de slag te gaan bij dit mooie bedrijf. Daarnaast heb ik mijn commissariaat bij Bank of America Merrill Lynch en ben ik hoofd van de adviesraad van Uber. Het is een voorrecht om zo het bedrijfsleven te blijven dienen richting een toekomst vol maatschappelijk verantwoorde innovaties.

Tekst: Baart Koster

publicatie voor ‘People at Work’, het corporate magazine van Partners at Work, het executive search bureau voor topfuncties in de financiële en zakelijke dienstverlening

zie ook: http://partnersatwork.nl/interview/neelie-kroes-en-conny-dorrestijn/